Frais-di-flour-blanco
Fraxinus ornus
Oleaceae
Autre noum : Frais-de-la-mauno.
Noms en français : Frêne à fleurs, Orne.
Descripcioun :Pichot frais que trachis dins li relarg umide e caud. Se recounèis à si flour blanco qu'an de lòngui petalo primo. Li fueioun soun pu larg qu'encò lou frais, Fraxinus excelsior.
Usanço :Es un aubre qu'es esta planta dins mant'un relarg. A l'incisioun, s'escoulo uno meno de mauno blanco qu'a un goust sucra (sèbo), proun utilisado en Sicilo. La mauno èi lachativo e vertuouso pèr apasima la pèu. Ei di proun utilisado pèr d'ùni crèmo.
Port : Aubre
Taio : 1 à 8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Fourèst de gaudre
- Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Fraxinus ornus L., 1753
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753